Investeringsaftrek bij overdracht van het gebruiksrecht aan derden

Een onderneming die bij de oprichting of expansie van haar activiteiten een investering uitvoert, kan onder bepaalde voorwaarden van een investeringsaftrek genieten. Hierbij wordt een bepaald percentage van de aanschaffings- of beleggingswaarde (inclusief de geactiveerde bijkomende kosten) van de investering van de belastbare winst afgetrokken. Voor investeringen gedaan in 2023 is dit 8% voor de gewone éénmalige investeringsaftrek. Echter dienen wel een aantal voorwaarden te worden vervuld. Zo kan de overdracht aan een derde een beletsel vormen.

• Welke investeringen komen in aanmerking?
• Overdracht gebruiksrecht
• Gemende overdracht
• Dubbele overdracht
• Laadstation bij bedrijfsleider thuis: overdracht aan derde

Welke investeringen komen in aanmerking?

De investeringsaftrek is van toepassing op investeringen in materiële vaste activa die in nieuwe staat zijn verkregen of tot stand zijn gebracht en op nieuwe immateriële vaste activa en die in België voor de uitoefening van de beroepswerkzaamheid worden aangewend. Bovendien moeten de investeringen over minstens drie jaar afgeschreven worden.

Overdracht gebruiksrecht

De overdracht van het actiefbestanddeel aan een derde heeft in principe als gevolg dat de investeringsaftrek niet langer kan worden toegepast. Echter, vaste activa waarvan het gebruik aan een derde is afgestaan (door verhuring of ten kosteloze titel die (i) zelf aan de voorwaarden, criteria en grenzen voor de toepassing van de investeringsaftrek tegen eenzelfde of een hoger percentage voldoet, (ii) die de vaste activa in België gebruikt voor het behalen van winst of baten en (iii) die het recht van gebruik daarvan geheel noch gedeeltelijk aan een derde overdraagt) komen wel in aanmerking voor de investeringsaftrek.

Deze uitsluiting van de investeringsaftrek is ingegeven opdat personen of vennootschappen die zelf geen recht hebben op de investeringsaftrek, de investering zouden laten doen door een persoon die er wel recht op heeft, waarvan ze vervolgens de activa zouden huren. In het geval van natuurlijke personen met winst of baten, die in principe steeds recht hebben op de investeringsaftrek, bestaat er geen gevaar voor dergelijke omzeiling.

Voor toepassing van de investeringsaftrek komen wel in aanmerking: de activa waarvan het gebruik is afgestaan aan vennootschappen die zelf voldoen aan de voorwaarden en criteria van de investeringsaftrek tegen hetzelfde of een hoger percentage.

Gemengde overdracht

In het geval waarin een vennootschap investeert in een kwalificerend actiefbestanddeel en het recht van gebruik er van wordt overgedragen aan verschillende belastingplichtigen, waarvan sommigen in aanmerking komen voor de investeringsaftrek (bij een eigen investering) en anderen niet (omdat het bv. om een “grote” vennootschap gaat in de zin van artikel 1:24 WVV), rijst de vraag of de investerende vennootschap de investeringsaftrek proportioneel kan toepassen op basis van de 'juiste' overdrachten.

Onlangs heeft de minister van Financiën antwoord gegeven op deze situatie naar aanleiding van een specifiek geval waarbij het recht van gebruik werd overgedragen aan vier belastingplichtigen, waarbij er drie als 'juist' werden beschouwd en één als 'niet-juist'.

Het antwoord van de minister laat geen ruimte voor twijfel: als het recht van gebruik van het kwalificerende actief - zelfs gedeeltelijk - wordt overgedragen aan een belastingplichtige die niet voldoet aan de voorwaarden, criteria en grenzen voor de toepassing van de investeringsaftrek, en zelfs als dit slechts een deel van de overdracht betreft, kan de investeringsaftrek in zijn geheel niet worden toegepast. De investeringsaftrek kan dus niet proportioneel worden verminderd op basis van de 'juiste' overdrachten; in plaats daarvan gaat de aftrek volledig verloren.

Dubbele overdracht

Wanneer een vennootschap het gebruik van de vaste activa overdraagt aan een derde die zelf niet voldoet aan de voorwaarden noch aan de criteria van de investeringsaftrek tegen hetzelfde of een hoger percentage, maar deze laatste op haar beurt het gebruiksrecht overdraagt aan een derde die wel voldoet aan de voorwaarden en criteria, kan de investeerder niet genieten van de investeringsaftrek.

Laadstation bij bedrijfsleider thuis: overdracht aan derde

De investering in een personenwagen wordt door de wetgever expliciet uitgesloten van de investeringsaftrek. Ook een laadstation dat door de vennootschap/werkgever bij een werknemer of bedrijfsleider thuis wordt geplaatst voor het opladen van een voor beroeps – of privéverplaatsingen gebruikte bedrijfswagen komt niet in aanmerking voor de investeringsaftrek. Een laadstation dat door de vennootschap-werkgeefster wordt geplaatst in het bedrijfsgebouw komt wel in aanmerking voor de investeringsaftrek. Het maakt niet uit of het laadstation wordt aangewend voor het opladen van bedrijfswagens die ook voor persoonlijke doeleinden worden gebruikt door de werknemer of de bedrijfsleider, dan wel voor het opladen van wagens die eigendom zijn van de werknemer of de bedrijfsleider of voor het opladen van wagens van klanten van de vennootschap.

  

 © CERTIFISC – Auteur: Jorn Peyskens