Huwen en ondernemen: wat zijn de aandachtspunten?

Bij het oprichten van een vennootschap tijdens het huwelijk zijn er enkele belangrijke aandachtspunten. Waarmee dienen gehuwde ondernemers rekening te houden?

• De keuze van het huwelijksvermogensstelsel heeft een bepalende invloed voor het eigen of gemeenschappelijk karakter van vennootschapsaandelen.
• Niet enkel aan de eigendom van de aandelen maar ook aan de bijhorende inkomsten en het uitgekeerde inkomen vanuit de vennootschap zijn huwelijksvermogensrechtelijke gevolgen verbonden.
• Aandelentransacties tussen echtgenoten worden het beste gedocumenteerd.

Keuze van het huwelijksvermogensstelsel?

Indien in het wettelijk stelsel wordt beoogd aan de aandelen een eigen karakter te geven, is het belangrijk dit in de nodige documenten aan te tonen. Zo kan de oprichter-echtgenoot laten opnemen in de akte dat er bij de oprichting van een vennootschap enkel eigen middelen worden gebruikt. Deze vermelding geldt echter enkel tot bewijs van het tegendeel. Daarom is het aan te raden dit ook te laten bevestigen door de echtgenoot die als tussenkomende partij in de akte optreedt.

Tegelijkertijd met de vermelding in de akte wordt bij de storting op de vennootschapsrekening best ook een rekeninguittreksel bijgehouden van de rekening op naam van de oprichter waarop enkel eigen gelden staan.

Ook de keuze voor het stelsel van scheiding van goederen is niet sluitend voor het eigen karakter van aandelen. Tijdens het huwelijk verkregen aandelen zullen een onverdeeld karakter krijgen indien enerzijds vennootschapsverrichtingen worden gefinancierd met onverdeelde gelden en anderzijds wanneer er in dit huwelijksstelsel voor een beperkte huwgemeenschap wordt geopteerd waarin deze aandelen dan kunnen terechtkomen.

Wat met de inkomsten verbonden aan de aandelen en het inkomen uitgekeerd vanuit de vennootschap?

De inkomsten verbonden aan eigen aandelen komen wél toe aan de huwgemeenschap in het wettelijk stelsel. Indien de echtgenoten dit niet wensen, moet er in een huwelijkscontract bepaald worden dat de dividenden en interesten toekomen aan het eigen vermogen.

Daarnaast gebeurt het vaak dat de echtgenoot-aandeelhouder zichzelf een (beperkt) inkomen uitkeert vanuit de vennootschap waarvan de aandelen eigen zijn. Hierdoor dient er bij de ontbinding van het huwelijk aan het gemeenschappelijk vermogen een vergoeding toegekend te worden voor de netto-beroepsinkomsten die het gemeenschappelijk vermogen heeft mislopen maar wel redelijkerwijze had kunnen verwachten indien het beroep niet onder de vorm van een vennootschap werd uitgeoefend. Bij het stelsel van scheiding van goederen kan de rechtspersoonlijkheid van de vennootschap niet aan de kant worden geschoven om het inkomen te bepalen van de echtgenoot-aandeelhouder, dit kan dus gedeeltelijk een oplossing zijn.

Bij de berekening van alimentatie speelt het stelsel waaronder de echtgenoten gehuwd zijn dan weer geen rol. Hierbij zal het vermogen van de echtgenoten en ook eventuele door de vennootschap betaalde voordelen of kosten meegenomen worden in de berekening.

Bewijs van aandelentransacties tussen echtgenoten?

Indien er aan de andere echtgenoot aandelen worden toegekend, is het aangewezen dit in een overeenkomst op te nemen. De simpele vermelding van een overschrijving van aandelen tussen echtgenoten in het aandelenregister kan te allen tijde worden herroepen aangezien dit gekwalificeerd kan worden als een schenking en hiervan ook de nietigheid kan gevorderd worden.

Belang en tips

Tussen gehuwden onder het wettelijk stelsel bestaat er een vermoeden van gemeenschap. Het eigen of gemeenschappelijk karakter van aandelen is dus van belang op het moment van eventuele scheiding of overlijden.

Indien het eigen karakter volgens bovenstaande regels niet kan aangetoond worden, zullen de aandelen gemeenschappelijk zijn. In dit geval zal er een onderscheid worden gemaakt tussen de lidmaatschaps- en vermogensrechten. De lidmaatschapsrechten (stemrecht op de algemene vergadering) zijn eigen en de vermogensrechten (recht op de waarde bij verkoop, liquidatie enz.) zijn gemeenschappelijk.

Belangrijk is dus om over voldoende bewijs te beschikken om het eigen karakter van de vennootschapsaandelen aan te tonen. Daarom is het aangewezen de historiek van de aandelen en aangewende middelen correct bij te houden.