Auteursrechten: welke veranderingen staan ons te wachten?

Eind oktober heeft de Ministerraad een voorontwerp van Programmawet goedgekeurd dat uitvoering moet geven aan de aangekondigde begrotingsmaatregelen. Dit voorontwerp wenst een grondige beperking van het fiscaal stelsel voor de auteursrechten door te voeren, waardoor heel wat beroepen die op vandaag het fiscaal stelsel gebruiken vanaf 2024 volledig uit de boot zouden vallen.

• Het fiscaal stelsel van de overdracht van auteursrechten is een bijzonder aantrekkelijk fiscaal gunstregime.
• Het voorontwerp van Programmawet wenst het toepassingsgebied van het fiscaal stelsel grondig te beperken.
• Er wordt een overgangsregeling voorzien voor beroepen die geen gebruik meer kunnen maken van het fiscaal stelsel.

Fiscaal gunstregime voor de auteursrechten

Het huidig fiscaal regime voor de inkomsten uit de cessie of concessie van auteursrechten is bijzonder aantrekkelijk. Dergelijke inkomsten worden tot aan een bepaald plafond (AJ 2023: 64.070,00 €) geacht roerende inkomsten te zijn en worden belast aan een afzonderlijk tarief van 15 %. Daarenboven kan een voordelig kostenforfait toegepast worden: 50 % op de eerste schijf tot 17.090,00 € (AJ 2023) en 25 % op de daaropvolgende schijf van 17.090,00 € (AJ 2023) tot 34.170,00 € (AJ 2023).

Aangekondigde hervorming

De begrotingsonderhandelingen hebben geleid tot een akkoord om het bestaande fiscaal regime voor de auteursrechten grondig aan te passen en te beperken. De overheid is reeds enige tijd van mening dat er te veel ‘’misbruik’’ gemaakt zou worden van het fiscaal regime door beroepen waarvan het nooit de bedoeling zou zijn geweest dat zij er van zouden kunnen genieten.

Het voorontwerp wenst een veel beperktere omschrijving te geven van de vergoedingen die fiscaal als roerende inkomsten uit auteursrechten in aanmerking komen. Volgens het voorontwerp zou het gaan om de inkomsten:

• Verkregen uit de overdracht of de verlening van een licentie door de oorspronkelijke rechthebbende, zijn erfgenamen of legatarissen
• Die betrekking hebben op originele werken van letterkunde of kunst
• Met het oog op de exploitatie of het feitelijk gebruik van deze rechten door de verkrijger, licentienemer of derde
• Op voorwaarde dat de voormelde oorspronkelijke rechthebbende beschikt over een kunstwerkattest of bij gebreke daaraan, dat de rechthebbende zijn auteursrechten overdraagt aan een derde voor zijn mededeling aan het publiek, voor zijn openbare uitvoering of opvoering of voor zijn reproductie

Het voorontwerp voegt ook nieuwe beperkingen toe. Indien en in de mate dat de vergoeding voor de cessie/concessie van auteursrechten in aanslagjaar 2024 meer dan 50 % bedraagt van de totale vergoeding die men krijgt, inclusief de verleende diensten, zullen de inkomsten uit de vergoeding voor de cessie/concessie van auteursrechten geen roerende inkomsten vormen. Voor aanslagjaar 2025 gaat het om 40 % van het geheel en vanaf aanslagjaar 2026 zou dit op slechts 30 % van het geheel teruggebracht worden. Deze beperking zou niet gelden in het geval dat de overdracht of de verlening van een licentie niet gepaard gaat met een geleverde prestatie.

Als laatste voert het voorontwerp nog een belangrijke beperking in: wanneer men in de vier vorige belastbare tijdperken vergoedingen voor auteursrechten heeft genoten, waarvan het gemiddelde bedrag hoger is dan het plafond, dan worden de auteursrechten van het betrokken jaar niet langer vermoed roerende inkomsten te zijn (zelfs niet ten aanzien van het gedeelte dat onder het plafond ligt).

Inwerkingtreding en overgangsperiode

De nieuwe regeling zou in werking treden op 1 januari 2023 en zou aldus van toepassing zijn op de vanaf 1 januari 2023 betaalde of toegekende inkomsten tijdens een belastbaar tijdperk dat ten vroegste verbonden is met het aanslagjaar 2024.

Er wordt een overgangsregeling voorzien voor wie vergoedingen ontvangt die wel in aanmerking kwamen voor de toepassing van het huidige fiscaal stelsel, maar niet meer in aanmerking zouden komen voor het hervormde stelsel. De nieuwe regeling laat hen toe om nog één jaartje van het fiscaal stelsel te kunnen genieten, maar weliswaar beperkt. Er zouden namelijk twee bijkomende beperkingen gelden:

• Het plafond wordt gehalveerd
• De schijven voor de toepassing van het kostenforfait worden gehalveerd

Dit overgangsregime zou dus enkel gelden voor aanslagjaar 2024. Vanaf aanslagjaar 2025 geldt geen overgangsregime meer en zullen de betreffende inkomsten buiten het stelsel van de auteursrechten vallen en aldus volgens de gewone regels belastbaar zijn.