Vrijstelling kleine onderneming: enkele aandachtspunten

Ondernemers met een jaaromzet lager dan 25.000 euro kunnen ervoor kiezen om vrijgesteld te worden van hun btw-plicht. De onderneming is in dit geval wel onderworpen en heeft een btw-hoedanigheid (die dus moet geactiveerd worden bij opstart), maar hoeft geen (drie)maandelijkse btw-aangifte in te dienen en moet zijn klanten geen btw aanrekenen. Anderzijds mag de ondernemer geen btw in aftrek brengen.

• De vrijstellingsregeling is (ongeacht hun jaaromzet) niet mogelijk voor horecazaken met een geregistreerd kassasysteem, zelfstandigen die werken in onroerende staat uitvoeren (eigenlijke of oneigenlijke werken) en activiteiten met betrekking tot de verkoop van oude materialen.
• De facturen van vrijgestelde ondernemingen moeten voldoen aan dezelfde regels die gelden voor btw-plichtigen, met de vermelding van hun vrijstelling.
• Bij een vrijstellingsregeling worden geen periodieke btw-aangiftes ingediend, waardoor de btw niet kan verlegd worden bij aankopen van goederen in het buitenland, noch bij de uitvoering van werken in onroerende staat.

De btw-vrijstellingsregeling is niet voor elke onderneming mogelijk

De vrijstellingsregeling is (ongeacht hun jaaromzet) niet mogelijk voor horecazaken met een geregistreerd kassasysteem, zelfstandigen die werken in onroerende staat uitvoeren en activiteiten met betrekking tot de verkoop van oude materialen (denk aan schroot bijvoorbeeld).

De overheid deelt werken in onroerende staat op in twee categorieën: eigenlijke en oneigenlijke werken in onroerende staat.

Eigenlijke werken in onroerende staat

Hieronder wordt het bouwen, verbouwen, afwerken, inrichten, herstellen, onderhouden, reinigen en afbreken van een onroerend goed of deel ervan gezien.

Enkele voorbeelden: ruiten wassers, schilders, dakwerkers, schrijnwerkers, tuinmannen, schoonmaakdiensten, poetsvrouwen, …

Daarnaast valt ook de levering met plaatsing van een roerend goed dat door die plaatsing een onroerend goed wordt onder “eigenlijke werken”.

Enkele voorbeelden: plaatsen van tegels, plaatsen van deuren en ramen, …

Oneigenlijke werken in onroerende staat

Oneigenlijke werken zijn in principe geen werken in onroerende staat, maar ondernemingen die deze activiteiten uitvoeren komen ook niet in aanmerking voor de btw-vrijstelling voor kleine ondernemingen.

Voorbeelden hierbij zijn de plaatsing, het onderhoud of de reiniging van centrale verwarming of airco, sanitaire installaties, elektrische belinstallaties of alarminstallaties, systemen waarmee een badkamer of keuken wordt uitgerust (bijvoorbeeld afzuigsystemen), …

Btw-vrijstelling vermelden op factuur

De facturen van vrijgestelde ondernemingen moeten wel voldoen aan dezelfde regels die gelden voor btw-plichtigen. Uiteraard wordt er geen btw in rekening gebracht, maar wordt de ondernemer wel verplicht om “Bijzondere vrijstellingsregeling kleine onderneming” of “Vrijgesteld van btw” te vermelden op de factuur.

Aankopen van goederen in het buitenland en werken in onroerende staat

Door het feit dat er bij een vrijstellingsregeling geen periodieke btw-aangiftes worden ingediend, kan de btw niet worden verlegd bij aankopen van goederen in het buitenland, noch bij de uitvoering van werken in onroerende staat.

Bij het aankopen van goederen in het buitenland voor een bedrag van ten hoogste 11.200 euro per kalenderjaar wordt het ondernemingsnummer bij voorkeur NIET doorgegeven.
In België is een ondernemingsnummer op dezelfde manier samengesteld als een btw-nummer, maar dit is niet overal het geval. Het meegeven van het ondernemingsnummer kan dus zorgen voor onnodige verwarring.

Bij aankopen van goederen in het buitenland voor meer dan 11.200 euro per kalenderjaar, geldt een verplichting om het Belgisch BTW-nummer aan de leverancier(s) mee te delen.

Bij werken in onroerende staat, mag het BTW-nummer wel doorgeven worden, maar is het belangrijk om mee te delen aan de aannemer dat werken niet aan medecontractant kunnen worden gefactureerd. Afhankelijk van het beroepsmatig karakter van de werken zal dit aan 6 of 21% gefactureerd worden.

Wat zijn de gevolgen als ik mijn btw-nummer wel doorgeef aan een buitenlandse leverancier?

De buitenlandse leverancier zal het ondernemingsnummer (foutief) beschouwen als een Belgisch btw-nummer en een factuur bezorgen met verlegging van btw. In deze factuur zal dus geen (buitenlandse) btw worden aangerekend. De ontvanger zal in het geval van een vrijstellingsregeling de btw moeten betalen via een bijzondere btw-aangifte in België.

De gevolgen beperken zich niet tot één bijzondere btw-aangifte. Wie zijn ondernemingsnummer doorgeeft in het buitenland, moet gedurende 2 jaar op alle intracommunautaire aankopen zelf de btw betalen in België. Hierdoor zal twee jaar lang elk kwartaal een bijzondere btw-aangifte moeten ingediend worden. De betaalde btw op de buitenlandse goederen wordt hierbij doorgestort aan de overheid en kan niet teruggevorderd worden.

Wat als ik geen bijzondere btw-aangifte indien?

Indien het btw-nummer werd doorgegeven in het buitenland, maar er geen bijzondere btw-aangifte wordt ingediend, hangt hier een sanctie aan vast.
In dit geval moet de verschuldigde btw alsnog betaald worden met een verhoging van intresten.

De boete voor het niet indienen van een aangifte bedraagt daarbovenop nog eens 1.000 euro.

Wat als ik een foutieve buitenlandse factuur ontvang?

Indien de btw toch onterecht werd verlegd in de factuur, neem je best meteen contact op met de leverancier.
Vraag een creditnota voor de foutieve factuur en een nieuwe factuur waarop buitenlandse btw meteen wordt aangerekend.

Wat met diensten van een buitenlandse leverancier?

Wanneer een kleine onderneming beroep doet op diensten van een buitenlandse belastingplichtige, moet ze haar BE identificatienummer meedelen aan de dienstverlener.

De kleine onderneming zal een bijzondere btw-aangifte moeten indienen uiterlijk de 20ste dag van de maand volgende op het kalenderkwartaal waarin ze de dienst heeft ontvangen.

 

© CERTIFISC – Auteur: Jorn Peyskens