Moet ik btw betalen op werken die ik zelf thuis uitvoer?

Wanneer een btw-plichtige werken uitvoert aan zijn privé pand, moet hij soms btw aanrekenen aan zichzelf. Het onderscheid wordt gemaakt op basis van het feit of het over een gelijkgestelde dienst gaat of niet en of de zelfstandige een eenmanszaak heeft of bedrijfsleider is van een vennootschap.

• Bij een gelijkgestelde dienst wordt de dienst die de zelfstandige gratis uitvoert bij werken in onroerende staat gelijkgesteld aan een dienst die verricht wordt voor een klant.
• Het gaat om werken in onroerende staat, m.a.w. materiële werken in een privé pand.
• Binnen een eenmanszaak worden enkel werken binnen het vakgebied gezien als gelijkgestelde dienst, bij een vennootschap is er altijd sprake van een gelijkgestelde dienst.
• De btw wordt berekend op de gedane uitgaven: aankoop materiaal en eventuele personeelskosten.
• De btw kan betaald worden via de periodieke aangiftes. Indien er geen aangiftes worden ingediend, kan dit via een bijzondere btw-aangifte.

Wat is een gelijkgestelde dienst?

Een gelijkgestelde dienst is een dienst waarbij werken in onroerende staat gratis worden verricht door de btw-plichtige voor privédoeleinden. De “dienst” wordt hierbij gelijkgesteld met een dienst die verricht wordt voor een klant. Het gevolg hiervan is dat er (net zoals bij een klant) btw betaald moet worden, ook al worden de werken bij de zelfstandige thuis uitgevoerd.

Over welke werken gaat het precies?

Bij privéwerken kan er enkel sprake zijn van een gelijkgestelde dienst, als het gaat om werken in onroerende staat. Dit zijn materiële werken in een privé pand zoals bijvoorbeeld het plaatsen van een nieuwe vloer, nieuwe ramen, het installeren van nieuw sanitair, …Intellectuele prestaties vallen hier dus niet onder, denk bijvoorbeeld aan een architect die de plannen voor de nieuwbouwwoning van zijn dochter ontwerpt. Hij zal hierop geen btw moeten betalen.

Gaat het om gratis werken voor privédoeleinden, dan moet er ook btw betaald worden op herstellings-, onderhouds- en reinigingswerken.

Verschil tussen eenmanszaken en vennootschappen

Btw-plichtige in een eenmanszaak

Enkel werken binnen het vakgebied van de zelfstandige worden gezien als gelijkgestelde dienst en moet dus btw op betaald worden.

Een concreet voorbeeld: een vloerder die een nieuw dak op zijn garage legt zal geen btw moeten betalen. Legt diezelfde vloerder een nieuwe vloer in zijn living, keuken, … dat zal hij wél btw moeten betalen.

Wordt er personeel ingezet om de werken uit te voeren? Dan moet er altijd btw betaald worden, omdat er wordt verondersteld dat de werken sowieso behoren tot het vakgebied.

Een voorbeeld: legt een personeelslid van diezelfde vloerder het dak op zijn garage, dan is er wél sprake van een gelijkgestelde dienst en moet er dus wel btw betaald worden.

Btw-plichtige in een vennootschap

Binnen een vennootschap is er altijd sprake van een gelijkgestelde dienst, ongeacht of de werken al dan niet tot de economische activiteit van de vennootschap behoren of wanneer ze al dan niet door personeel worden uitgevoerd.

Een voorbeeld: de zaakvoerder van een schrijnwerkerij (onder de vorm BV) installeert een nieuwe douche bij hem thuis. Dit wordt automatisch gezien als een gelijkgestelde dienst, omdat het om een vennootschap gaat.

Hoeveel btw zal ik moeten betalen?

De btw wordt berekend op de gedane uitgaven, concreet is dit de aankoopprijs van het materiaal en eventuele personeelskosten. Op de eigen werkuren moet dus geen btw betaald worden.

Voor de verschillende tarieven geldt de gangbare redenering. Bij werken aan een woning is dit standaard 21% btw. Is de woning minstens 10 jaar oud en wordt ze hoofdzakelijk privé gebruikt, dan is het verlaagde btw-tarief van 6% van toepassing.

Opgelet! Reinigingswerken vallen steeds onder het normale tarief van 21% btw, ongeacht of de woning ouder is dan 10 jaar of niet.

Hoe betaal ik het verschuldigde btw bedrag?

Het verschuldigde bedrag kan via de periodieke btw-aangiftes betaald worden. De btw op de gelijkgestelde dienst is uiteraard niet aftrekbaar, omdat het gaat om werken bij de zelfstandige of iemand anders privé. De btw op de aangekochte materialen kan wél volgens de regels afgetrokken worden.

Indien er geen aangiftes ingediend worden, kan de btw worden voldaan via een bijzondere btw-aangifte. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een tandarts.
De btw op de aangekochte materialen kan ook via de bijzondere btw-aangifte in aftrek gebracht worden.

Wens je meer informatie over dit onderwerp? Aarzel dan niet om ons te contacteren! Onze experts staan voor je klaar!

© CERTIFISC – Auteur: Jorn Peyskens