Wat met de btw wanneer ik goederen schenk aan liefdadigheidsdoelen?

Een update (augustus 2020) van dit artikel vindt u via deze link.

In het kader van de strijd tegen armoede werd vorige zomer een wijziging aan het btw-wetboek aangebracht waarbij schenkingen van voedingsmiddelen aan liefdadigheidsdoelen werden vrijgesteld van btw. De Commissie Financiën heeft beslist om deze schrapping nu ook toe te passen op niet-voedingsmiddelen zoals kleding of speelgoed.

• Tot voor kort was het voordeliger om goederen te vernietigen dan om ze te schenken aan een goed doel.
• De commissie Financiën in de Kamer heeft nu beslist een versoepeling toe te staan en ook geen btw meer te heffen op de schenkingen van voorraadoverschotten van niet-voedingsmiddelen.
• Het moet gaan om levensnoodzakelijke middelen en de producten moeten op grond van hun intrinsieke kenmerken niet meer verkocht kunnen worden tegen de oorspronkelijke commercialisatievoorwaarden.
• De schenker mag geen enkele tegenprestatie opeisen van de begunstigden van de goederen.
• Als bewijs dat de schenker de voedselproducten gratis heeft weggeschonken moet een document worden opgesteld met een beschrijving van de producten, de hoeveelheden, identificatie van de schenker en begunstigde.

Hoe moet deze maatregel bedrijven motiveren om overschotten te schenken?

Tot voor kort was het voordeliger om goederen te vernietigen dan om ze te schenken aan een goed doel.

Wanneer een btw-plichtige goederen of diensten aankoopt om aan te wenden binnen zijn onderneming, dan mag men de btw op die aankoop recupereren.
Wanneer achteraf blijkt dat deze goederen of diensten worden weggeschonken, en er dus geen link is met een verkoop waarop btw wordt aangerekend, moet deze btw terugbetaald worden aan de schatkist. Men spreekt hierbij van onttrekking.

Deze regeling in verband met onttrekkingen is dus wat ondernemingen ervan weerhield hun voorraadoverschotten weg te schenken. Wanneer men goederen vernietigt, is hieraan namelijk geen btw-kost verbonden en behoudt men het recht op btw-aftrek.

Met deze nieuwe maatregel beoogt de wetgever deze verspilling tegen te gaan en ondernemers ertoe aan te zetten hun overschotten te schenken aan liefdadigheidsdoelen.

Welke goederen komen in aanmerking?

Vorige zomer reeds werd er een wijziging aangebracht in het btw-wetboek waarbij de schenking van voedingsmiddelen aan liefdadigheidsdoelen werd vrijgesteld van btw. Daaronder worden ook de dranken inbegrepen, weliswaar met uitzondering van geestrijke dranken.

De commissie Financiën heeft met de wet van 7 april 2019 beslist nu ook een versoepeling toe te staan en dus ook geen btw meer te heffen op de schenkingen van voorraadoverschotten van niet-voedingsmiddelen. Voorbeelden zijn hygiëneproducten, huishoudmiddelen, pampers en schoolbenodigdheden.

Aan welke voorwaarden moeten de geschonken goederen voldoen?

Enerzijds moet het gaan om levensnoodzakelijke middelen, luxe- of genotsproducten komen geenszins in aanmerking.

Anderzijds moeten de producten op grond van hun intrinsieke kenmerken niet meer verkocht kunnen worden tegen de oorspronkelijke commercialisatievoorwaarden. Het kan onder meer gaan over producten waarvan de vervaldatum zeer nabij is of waarvan de verpakking beschadigd is.

Mag de schenker een vergoeding ontvangen voor de goederen?

De schenker mag geen tegenprestatie vorderen van de begunstigden van de goederen. Hij kan eventueel wel een beperkte bijdrage vragen voor de kosten van vervoer, verpakking of herverpakking, koeling, opslag, verwerking of bereiding van de goederen.

Naast behoeftige personen worden eveneens als begunstigden beschouwd:

• voedselbanken die geregistreerd zijn bij de Belgische federatie van de voedelsbanken
• lokale of bovenlokale besturen (zoals OCMW’s en gemeenten)
• lokale liefdadigheidsinstellingen die door voormelde lokale of bovenlokale besturen zijn erkend.

Aan welke formaliteiten moet men voldoen?

Als bewijs dat de schenker de voedselproducten gratis heeft weggeschonken aan een lokaal bestuur of een erkende caritatieve instelling moet een document worden opgesteld met een beschrijving van de producten, de hoeveelheden, identificatie van de schenker en van de begunstigde.

Wanneer het gaat om meerdere schenkingen mogen deze gegroepeerd worden door het vermelden van de koopwarengroep (droge voeding, zuivel,…) en de respectievelijke hoeveelheden.
Een kasticket of scanningslijst met een overzicht van de geschonken producten mogen aan het document worden toegevoegd.
De schenkingen mogen eveneens gegroepeerd worden per maand. In dat geval moeten de schenkingen uiterlijk de 15e van iedere maand worden gegroepeerd op dit document, waarbij een verwijzing naar de periode volstaat.

Bovenstaand document moet niet worden ingeschreven in de btw-boekhouding. De documenten moeten wel in chronologische volgorde worden bewaard.

Wens je meer informatie over dit onderwerp? Aarzel dan niet om ons te contacteren! Onze experts staan voor je klaar!

© CERTIFISC – Auteur: Jorn Peyskens